Chia sẻ với PV tiên phong, đại diện một doanh nghiệp mối lái lớn tiết lộ: Những năm gần đây, các doanh nghiệp ngoài ngành đổ xô ‘xin bằng được’ giấy phép để bước chân vào thế giới kinh dinh xăng dầu đầy sôi động.
Buôn lậu, bán xăng giả để kiếm sống
Theo vị này, việc doanh nghiệp tư nhân đua nhau nhảy vào kinh dinh xăng dầu, xuất hành từ những khoản lợi nhuận kếch xù đến từ những khoản tiền được ‘rửa’ hợp pháp phê chuẩn chạy đua chiết khấu để tháo hàng, cho thuê kho chứa, cho thuê bồn bể, cầu cảng, mượn danh đại lý thương hiệu để đáp ứng đủ điều kiện mỗi khi cơ quan chức năng đi thanh, rà. Thực tế cho thấy, tình trạng ‘không đủ điều kiện’ nhưng vẫn được cấp phép doanh nghiệp kinh dinh xăng dầu mối manh, cấp phép thương buôn phân phối đã được chính các đơn vị, các đoàn thanh tra của Bộ công thương nghiệp phát hiện trong thời kì gần đây. Tuy nhiên, điều lạ là các doanh nghiệp dù bị phát hiện vi phạm nhưng vẫn ‘tai qua nạn khỏi’ sau các kỳ rà.
ACT SEO dầu: Hé lộ góc khuất - Ảnh 1." title="kinh dinh xăng dầu: Hé lộ góc khuất - Ảnh 1." photoid="533069385950691328" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">
Tình trạng thiếu xăng dầu (nhất là ở các tỉnh phía Nam) thời kì qua cũng một phần do lượng xăng dầu lậu bị bắt giữ nhiều Ảnh: Nguyễn Bằng
Cũng theo vị này, tình trạng ‘chạy’ giấy phép cũng nhằm mục đích tham gia các đường dây buôn lậu xăng dầu. Vụ án Trịnh Sướng cầm đầu đường dây Sản xuất gần 200 triệu lít xăng giả hay như vụ án buôn lậu Dương Đông Hoà Phú cùng nhiều vụ buôn lậu với hàng trăm triệu lít xăng dầu cho thấy tình trạng xăng dầu lậu, xăng dầu giả đã kéo dài nhiều năm nay. Có xăng giả, xăng dầu lậu cũng đồng nghĩa các doanh nghiệp có giấy phép kinh dinh xăng dầu sẽ là những đơn vị tiếp tay cho việc lũng đoạn thị trường, trốn thuế với số tiền chênh lệch mỗi lít xăng dầu lên tới xấp xỉ 40%.
Công an Nghệ An triệt phá vụ buôn lậu xăng dầu tháng 3/2022 Ảnh: công an nghệ an
Theo tiết lộ của vị này, với một giấy phép kinh doanh xăng dầu, doanh nghiệp mai mối có thể có đủ cách để kiếm tiền. tiêu biểu nhất, DN chỉ cần ký hiệp đồng mua bán xăng dầu với nước ngoài là được vay tiền với lãi suất rất thấp, thường ngả nghiêng trong 5-6%, làm ăn nghiêm trang thì chỉ với một tàu xăng dầu trị giá 25 - 35 triệu USD, sau kinh dinh cũng có lãi nhiều tỷ đồng.
"Tiền siêu lợi nhuận nằm ở việc doanh nghiệp sẽ "bán non’’phê chuẩn tăng chiết khấu để thu tiền, thậm chí bán lỗ số xăng dầu nhập. Số tiền này chuyển sang lướt sóng bất động sản, cho vay nóng, kinh doanh lĩnh vực khác là tức thời thu siêu lợi nhuận vì nhiều doanh nghiệp phải sau 180 ngày mới phải tính sổ tiền mua xăng dầu. Còn nếu tham dự buôn xăng dầu lậu, một tàu xăng dầu cập mạn thành công là lập tức bỏ túi vài chục tỷ đồng. Còn làm xăng giả, tham dự các đường buôn lậu, lợi nhuận hằng năm lên tới nghìn tỷ đồng là khôn xiết bình thường. Chính cho nên, trong ngành xăng dầu, chỉ cần nhìn vào số doanh nghiệp tư nhân có doanh thu tăng vọt từ một hai nghìn tỷ đồng lên cả chục nghìn tỷ đồng mỗi năm chỉ sau ACT SEO một thời gian ngắn là đủ hiểu vấn đề", vị này san sớt.
Vi phạm đủ hình thức nhưng vẫn không bị làm sao?
Theo tìm hiểu của PV Tiền Phong, ngoài tình trạng không đáp ứng đủ điều kiện nhưng vẫn được cấp giấy phép, nhiều doanh nghiệp làm mai và cả thương gia phân phối còn có những độc chiêu biến hoá các hợp đồng để hợp thức việc qua mặt cơ quan chức năng sau mỗi kỳ kiểm ACT SEO tra.
Trong một mỏng gần đây của Vụ Thị trường trong nước cho thấy, việc không tuân thủ kỷ luật, đáp ứng các quy định, điều kiện kinh doanh xăng dầu của các doanh nghiệp (DN) làm mai tư nhân có tình trạng lặp đi lặp lại nhiều năm liền.
Cùng với đó, tình trạng phân giao hạn ngạch nhưng DN không thực hiện, thậm chí không nhập cảng nhưng cũng vẫn bình yên vô sự. vắng này cho thấy, năm 2020 có tới 15 DN mối manh có tổng lượng phân giao nhập cảng chỉ khoảng 500.000 m3/tấn và có 8 DN mức du nhập và tổng nguồn không đạt lượng du nhập và tổng nguồn đã được cơ quan quản lý giao.
Trong số này có các thương hiệu lớn như Công ty thương nghiệp Dầu khí Đồng Tháp, Công ty TNHH Hải Linh, ACT SEO Công ty CP Thương mại đầu tư Dầu khí Nam Sông Hậu.
Cá biệt trong 2 năm 2019 và 2020 có một số đơn vị như Công ty TNHH Xăng dầu Hùng Hậu, Công ty Cổ phần Anh Phát Petro (Thanh Hoá), ACT SEO Công ty Cổ phần Xăng dầu Tân Nhật Minh, Công ty TNHH Hà Anh…
Cũng theo mỏng của Vụ Thị trường trong nước, năm 2022, qua rà soát cũng phát hiện nhiều doanh nghiệp mối manh tiếp kiến không thực hiện tổng nguồn tối thiểu được giao là Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại Hưng Phát; Tổng công ty thương nghiệp Sài Gòn - TNHH một thành viên; Công ty cổ phần nhiên liệu Phúc Lâm (mặt hàng diesel); Công ty TNHH xăng dầu Giang Nam; Công ty TNHH Trung Linh Phát (mặt hàng xăng); Công ty cổ phần Phúc Lộc Ninh.
Không chỉ ACT SEO vi phạm về nhập khẩu xăng dầu, kết quả thanh ACT SEO tra của Bộ Công Thương công bố cách đây vài ngày cho thấy, có nhiều vấn đề về quản lý trong lĩnh vực xăng dầu. Nổi lên trong số các doanh nghiệp manh mối có nhiều vi phạm là trường hợp của Công ty TNHH Thương mại vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil (TP.HCM); Công ty TNHH sinh sản - thương nghiệp Hưng Phát (Quảng Bình); Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ tổng hợp Hoà Khánh (Đà Nẵng), Công ty TNHH Xăng dầu Giang Nam (Hải Phòng); Công ty TNHH Trung Linh Phát; Công ty cổ phần Phúc Lộc Ninh; Công ty TNHH Hải Linh; Công ty Cổ phần Vật tư Xăng dầu Hải Dương.
Trong đó, Công ty Xuyên Việt Oil với các vi phạm bị chỉ đích danh: Năm 2021, Xuyên Việt Oil không đăng ký hệ thống phân phối; không đáp ứng điều kiện hệ thống phân phối; ăn lận trong kê khai đại lý. Công ty này cũng có hoạt động khó hiểu khi thanh lý hiệp đồng ACT SEO với 37 đại lý xăng dầu ngay trong ngày được nâng cấp giấy phép lên thành doanh nghiệp làm mai dù điều kiện quy định doanh nghiệp làm mai để được cấp phép phải có 40 đại lý. Trước sự khó hiểu này, Thanh tra Bộ công thương nghiệp kiến nghị giao Vụ Thị trường trong nước chỉnh đốn kịp thời những sai sót trong công tác giám định, cấp giấy phép kinh dinh xăng dầu và thẩm tra, giám sát việc duy trì điều kiện kinh dinh xăng dầu.
Còn với trường hợp Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại Hưng Phát, kết luận thanh tra cho thấy, công ty này chưa đáp ứng điều kiện về có cầu cảng chuyên dụng nằm trong hệ thống cảng quốc tế của Việt Nam, bảo đảm tiếp ACT SEO nhận được tàu chở xăng dầu hoặc công cụ chuyển vận ACT SEO xăng dầu khác có tải trọng tối thiểu 7.000 tấn thuộc sở hữu DN hoặc đồng sở hữu hoặc thuê dùng 5 năm trở lên.
Ngoài ra, công ty này có 7 cửa hàng bán buôn xăng dầu thuộc sở hữu, ACT SEO nhưng không có tổng đại lý kinh dinh xăng dầu, đại lý bán buôn xăng dầu hoặc thương nhân nhượng quyền bán buôn xăng dầu thuộc hệ thống phân phối của công ty.
"Công ty TNHH Sản xuất - thương nghiệp Hưng Phát không đáp ứng điều kiện về hệ thống phân phối xăng dầu được quy định tại Nghị định 83 của Chính phủ, không thực hành đăng ký hệ thống phân phối xăng dầu định kỳ theo quy định", Kết luận thanh tra nêu rõ.
Điều lạ là sau thanh tra đã cho thấy dù Công ty TNHH Sản xuất - thương nghiệp Hưng Phát không đáp ứng được điều kiện về cầu cảng chuyên dụng, thiếu số lượng về đại lý nhưng vẫn được cấp ACT SEO phép làm doanh nghiệp dắt mối. Chưa kể công ty này còn mua bán xăng dầu từ 2 công ty con của DN đầu mối và 1 chi nhánh công ty con của DN dắt mối, vi phạm các quy định của Nghị định 83 về kinh doanh xăng dầu. Công ty này cũng không thực hành kiểm tra, giám sát chất lượng và hoạt động kinh dinh xăng dầu của tổng đại lý, đại lý trong hệ thống phân phối của mình.
Theo Phạm Tuyên
Tiền Phong